فصل نهم 1

دنياي زنده

مولكول هاي زنده از مولكول هاي بي جان تشكيل شده اند. وقتي هر يك از اين مولكول ها را به تنهايي بررسي مي كنيم، ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي مواد بي جان را دارند. اما موجودات زنده خصوصيات شگفت انگيزي دارند، كه اجتماع مواد بي جان فاقد آن است.
در طبقه بندي جانداران، انسان از گروه جانوران محسوب مي شود. پيكر آدمي از تعداد بسار زيادي سلول جانوري گوناگون ساخته شده كه همه كارهاي بدن او را انجام مي دهند.

سلول

موجودات زنده، بسيار گوناگون اند. جانوران، گياهان، قارچ ها، آغازيان و باكتري ها تفاوت هاي زيادي با يكديگر دارند. اما در عين اين تفاوت ها، يك شباهت اساسي ميان آنها به چشم مي خورد: همه‌ي آنها از سلول ساخته شده اند. آدمي، درخت سيب، فيل، باكتري، جلبك، همه از سلول ساخته شده اند. اما:
- آيا تمام سلول ها به هم شبيه اند؟ اگر نه، چه چيز آنها فرق مي كند؟
- سلول ها چه نوع كارهايي را مي توانند انجام دهند؟
- چرا اين واحدهاي بسيار كوچك را «زنده» مي ناميم؟
در اين فصل پاسخ اين گونه پرسش ها را خواهيم يافت.

جدول مقايسه‌ي درصد وزني عناصر موجود در بدن انسان و پوسته‌ي زمين

بدن انسان			پوسته‌ي زمين
نام عنصر	درصد	شناسته‌ي شيمياي	نام عنصر	درصد	شناسته‌ي شيمياي
هيدروژن	63	H	اكسيژن	47	O
اكسيژن	5/15	O	سيليسيم	28	Si
كربن	5/9	C	آلومينيوم	9/8	Al
نيتروژن	4/1	N	آهن	5/4	Fe
كلسيم	31/0	Ca	كلسيم	5/3	Ca
فسفر	22/0	P	سديم	5/2	Na
كلر	08/0	CI	پتاسيم	5/2	K
پتاسيم	09/0	K	منيزيم	2/2	Mg
گوگرد	05/0	S	تيتانيم	46/0	Ti
سديم	03/0	Na	هيدروژن	63	H
منيزيم	01/0	Mg	كربن	19/0	C

تفاوت ميان مولكول‌هاي كوچك و درشت مولكول‌ها

مولكول‌هاي كوچك	درشت مولكول‌ها
1- وزن مولكولي اندك دارند 2- از عناصري مانند N,O,H,C ساخته شده اند. مثال: مونوساكاريدها (گلوكز)، دي ساكاريدها (ساكارز)، اسيدهاي چرب، اسيدهاي آمينه و نوكلئوتيدها	1- وزن مولكولي زياد دارند. 2- از پليمريزه شدن تعداد زيادي مولكول‌هاي كوچك حاصل مي‌آيند. مثال: پلي ساكاريدها (نشاسته و سلولز) ليپيدها، پروتئين‌ها، DNA,RNA

مقايسه‌ي تنفس و فتوسنتز

بعضي از كشفيات مهم درباره‌ي سلول

سال	زيست شناس	كشف
1590	جنسن	ميكروسكوپ مركب
1665	رابرت هوك	1- مشاهده سلول چوب پنبه و به كار بردن واژه «سلول» 2- سلول را واحد حيات شناخت. 3- فكر مي‌كرد سلول‌ها تو خالي اند و ديواره ي آن‌ها زنده است
1700-1650	ليوون هوك	مشاهده تك سلولي‌ها، هسته سلول و باكتري‌ها با ميكروسكوپ ساده
1831	رابرت براون	توصيف هسته ي سلول در سلول‌هاي گياهي
1838	اشلايدن (گياه شناس)	آزمودن بافت‌هاي گياهي و دريافت اين كه همه آن‌ها از سلول ساخته شده اند.
1840	شوان (جانور شناس)	مطالعه بافت‌هاي جانوري و تشخيص پرده اطراف سلول. محتويات داخل سلول را پروتوپلاسم ناميد.
1855	پوركنژ وير خف	همه سلول‌ها از طريق تقسيم، از سلولهاي قبلي حاصل مي‌آيند.

سلول گياهي

ساختار عمومي يك سلول

ساعت فلش

سخن روز